Vajrat e farave si vaji i kanolës dhe i lulediellit janë kthyer në subjekt të debateve të ashpra online, ku shpesh janë quajtur “toksikë” apo “të rrezikshëm për shëndetin”. Por çfarë thotë shkenca?

Shumica e kritikave lidhen me përmbajtjen e lartë të acideve yndyrore omega-6. Megjithatë, studimet e kontrolluara tregojnë se këto nuk shkaktojnë inflamacion kronik, përkundrazi – ndihmojnë në uljen e kolesterolit LDL dhe reduktojnë rrezikun për sëmundje kardiovaskulare dhe diabet tip 2. Një studim i madh me mbi 200 mijë pjesëmarrës përgjatë 30 viteve zbuloi se konsumimi i vajrave bimore lidhej me një rrezik më të ulët për vdekje nga sëmundjet e zemrës apo kanceri, ndërsa ata që konsumonin më shumë gjalpë kishin rrezik më të lartë.

Megjithëse kërkimet e fundit kanë zbuluar se acidi linoleik – një omega-6 i pranishëm në vajrat e farave – mund të ndikojë në rritjen e disa formave të kancerit të gjirit, ekspertët theksojnë se këto raste janë specifike dhe nuk përfaqësojnë rrezik për të gjithë. Për më tepër, shmangia e plotë e këtyre yndyrnave mund të ketë pasoja negative, pasi ato janë esenciale për organizmin.

Përfundimi i shumicës së shkencëtarëve është i qartë: vajrat e farave, të konsumuar në mënyrë të moderuar, jo vetëm që nuk janë të dëmshëm, por sjellin përfitime për shëndetin. Çështja kryesore nuk është vaji vetë, por mënyra se si përdoret dhe fakti që shpesh shoqërohet me ushqime ultra të përpunuara.

Ekspertët sugjerojnë të rrisim konsumin e omega-3 për të krijuar balancën e duhur, ndërsa vazhdojmë të shijojmë me masë vajrat e farave në kuzhinën tonë.