Një asteroid i zbuluar së fundmi, i quajtur 2024 YR4, ka një shans prej 2.8% deri në 3.1% për të goditur Tokën në vitin 2032, sipas NASA-s dhe Agjencisë Evropiane të Hapësirës (ESA). Megjithëse gjasat për një përplasje janë të vogla, astronomët po e ndjekin nga afër këtë trup qiellor për të zbuluar më shumë detaje—një proces që mund të përfshijë së shpejti observatorin më të fuqishëm të nisur ndonjëherë në hapësirë.

Përmasa dhe Krahasimi me Asteroidët e Mëdhenj

Ende nuk dihet shumë për asteroidin 2024 YR4, por sipas vlerësimeve ai ka një diametër prej 40 deri në 90 metra, një madhësi e krahasueshme me atë të një ndërtese të madhe, sipas Dr. Paul Chodas nga NASA.

Megjithatë, ky asteroid është shumë më i vogël se ai që goditi Tokën 66 milionë vjet më parë, duke shkaktuar zhdukjen e dinosaurëve. Ai asteroid kishte një diametër rreth 10 kilometra dhe ishte i klasifikuar si një "vrasës planetar", kategori që përfshin asteroidët me një diametër mbi 1 kilometër, të cilët mund të kenë efekte katastrofike globale.

Pse është e Rëndësishme Vëzhgimi i Asteroidit?

Edhe pse 2024 YR4 nuk është aq i madh sa për të shkaktuar një katastrofë globale, ai mund të shkaktojë dëme rajonale serioze nëse përplaset me Tokën. Për këtë arsye, astronomët po punojnë për të përcaktuar trajektoren e tij me më shumë saktësi, gjë që mund të ndihmojë në uljen e mundësisë së një përplasjeje në zero.

Për momentin, shkencëtarët kanë kohë vetëm deri në prill për të vëzhguar asteroidin para se ai të largohet nga fusha e shikimit. NASA dhe ESA planifikojnë të përdorin Teleskopin Hapësinor James Webb në mars për të matur saktësisht madhësinë dhe orbitën e asteroidit.

Si u Zbulua dhe Si Po Monitorohet?

Asteroidi 2024 YR4 u zbulua për herë të parë më 27 dhjetor 2023 nga teleskopi ATLAS në Kili, i cili është pjesë e një programi të NASA-s për zbulimin e asteroidëve pranë Tokës.

Që nga janari, vëzhgime të mëtejshme janë kryer me observatorë në Shtetet e Bashkuara, Evropë dhe Hawaii, përfshirë Teleskopin e Madh Evropian në Kili dhe sistemin Pan-STARRS në Maui. Këto vëzhgime kanë ndihmuar në përcaktimin e trajektores së asteroidit, i cili aktualisht ndodhet mbi 48 milionë kilometra larg Tokës dhe po largohet gradualisht.

Teleskopët në Hawaii janë veçanërisht të rëndësishëm për mbrojtjen planetare. "Falë vendndodhjes sonë të privilegjuar dhe teknologjisë së avancuar, ne mund të zbulojmë, ndjekim dhe studiojmë asteroidët me një saktësi të jashtëzakonshme," tha Doug Simons nga Universiteti i Hawait.

Çfarë Ndodh Nëse Asteroidi Godet Tokën?

Nëse 2024 YR4 rezulton të jetë në skajin e tij më të madh të vlerësuar (90 metra), ai mund të shkaktojë një shpërthim me forcën e një bombë bërthamore, duke shkatërruar një zonë deri në 50 kilometra larg pikës së përplasjes.

Historikisht, asteroidë të përmasave të ngjashme kanë shkaktuar dëme të konsiderueshme. Në vitin 1908, një asteroid rreth 30 metra i gjerë goditi rajonin Tunguska në Siberi, duke rrëzuar 20 milionë pemë në një sipërfaqe prej 2,150 kilometrash katrorë. Në vitin 2013, një asteroid më i vogël (20 metra) shpërtheu mbi Chelyabinsk, Rusi, duke dëmtuar mbi 7,000 ndërtesa dhe duke lënduar mbi 1,000 njerëz.

Nëse 2024 YR4 është më i madh se këto shembuj, ndikimi i tij mund të jetë edhe më i madh.

Cila është e Ardhmja e 2024 YR4?

Nëse astronomët nuk mund të përcaktojnë trajektoren e saktë të asteroidit para se ai të zhduket nga fusha e shikimit në prill, ai do të mbetet në listën e rreziqeve derisa të rishfaqet në qershor 2028. Megjithatë, sipas parashikimeve të deritanishme, ai nuk do të përbëjë një kërcënim në atë vit.

Çdo vit, zbulohen rreth 3,000 objekte të reja pranë Tokës, por asteroidë në madhësinë e 2024 YR4 janë veçanërisht të vështirë për t’u zbuluar sepse janë të vegjël dhe reflektojnë pak dritë. Shkencëtarët besojnë se ekzistojnë rreth 600,000 asteroidë të kësaj madhësie, por deri më tani janë identifikuar vetëm 2% e tyre.

"Asteroidët e vegjël hyjnë në atmosferën e Tokës gjatë gjithë kohës, por fatmirësisht shumica shpërbëhen dhe nuk shkaktojnë dëme të mëdha," tha Larry Denneau nga ATLAS. "Asteroidët më të mëdhenj janë më të rrezikshëm, por ata godasin Tokën shumë më rrallë. Megjithatë, ne duhet të vazhdojmë të monitorojmë qiellin për të qëndruar një hap përpara çdo kërcënimi të mundshëm."