Bullizmi është një formë e sjelljes agresive në të cilën dikush qëllimisht dhe në mënyrë të përsëritur i shkakton një personi tjetër lëndim ose shqetësim. 

Bullizmi mund të përfshijë:

Kontakt fizik;
Fjalë;
Veprime të tjera;

Individi i ngacmuar zakonisht ka vështirësi në mbrojtjen e tij ose saj dhe nuk bën asgjë për të “shkaktuar” ngacmimin.

1. Çfarë është bullizmi?
 
Bullizmi është sjellje agresive,  e qëllimshme dhe e përsëritur kundrejt dikujt që ka vështirësi të vetëmbrohet. Bullizmi mund të jëtë fizik, verbal, etj. 

Studimet thonë se ka një diferencë në bullizmin mes djemve të cilët kryesisht bullizojnë të tjerët duke përdorur më shumë formën fizike dhe  vajzat që shpesh ngacmojnë të tjerët me përjashtim social. 

Kohët e fundit, teknologjia dhe mediat sociale kanë krijuar një vend të ri për bullizmin siç quhet bullizmi kibernetik dhe është ngacmim që ndodh në internet nëpërmjet telefonave celularë. 

Faqet e internetit si YouTube, Instagram, Snapchat, TikTok dhe të tjera, i lejojnë fëmijët t’u dërgojnë mesazhe ofenduese dhe të vazhdueshme fëmijëve të tjerë 24 orë në ditë. 

2. Parandalimi bullizmit nga mësuesit dhe drejtuesit e shkollave

Jini të vëmendshëm dhe vëzhgues

Mësuesit dhe administratorët duhet të jenë të vetëdijshëm se bullizmi në përgjithësi, ndodh në zona të tilla si tualeti, këndi i lojërave, korridoret e mbushura me njerëz dhe autobusët e shkollave, si dhe nëpërmjet telefonave celularë dhe kompjuterëve (ku mbikëqyrja është e kufizuar ose mungon). 

Nëse një mësues vëren ngacmime në një klasë, ai/ajo duhet të ndërhyjë menjëherë për ta ndaluar atë dhe të informojë administratorët e shkollës në mënyrë që incidenti të mund të hetohet. 

Nuk rekomandohet takimi me studentin e ngacmuar dhe studentin që po ngacmon, është e turpshme dhe shumë frikësuese për studentin që po ngacmohet.

Nxënësit dhe prindërit duhet të jenë pjesë e zgjidhjes dhe të përfshihen në ekipet e sigurisë dhe grupet e punës kundër bullizmit. 

Nxënësit mund të informojnë të rriturit për atë që po ndodh në të vërtetë dhe gjithashtu t’u mësojnë të rriturve për teknologjitë e reja që fëmijët po përdorin për të ngacmuar. 

Prindërit, mësuesit dhe administratorët e shkollës mund t’i ndihmojnë studentët të angazhohen në sjellje pozitive dhe t’u mësojnë atyre aftësi në mënyrë që ata të dinë se si të ndërhyjnë kur ndodh ngacmimi. 

Studentët më të rritur mund të shërbejnë si mentorë dhe të informojnë studentët më të rinj për praktikat e sigurta në internet.
Vendosni pritshmëri pozitive për sjelljen e studentve

Shkollat ​​dhe klasat duhet t’u ofrojnë nxënësve një mjedis të sigurt mësimi. Mësuesit dhe trajnerët duhet t’u kujtojnë në mënyrë eksplicite nxënësve se ngacmimi nuk pranohet në shkollë dhe sjellje të tilla do të kenë pasoja. 

Krijimi i një dokumenti kundër bullizmit dhe nënshkrimi i nxënësit dhe prindërve/kujdestarëve dhe kthimi i tij në zyrën e shkollës i ndihmon nxënësit të kuptojnë seriozitetin e ngacmimit. 

Gjithashtu, për studentët që e kanë të vështirë të përshtaten ose të gjejnë miq, mësuesit dhe administratorët mund të lehtësojnë miqësitë ose t’i ofrojnë studentit “punë” për të bërë gjatë drekës dhe pushimit, në mënyrë që fëmijët të mos ndihen të vetmuar ose në rrezik për t’u bërë objektiva ngacmimi.

3. Parandalimi bullizmit nga prindërit

Prindërit e fëmijëve që bullizohen

Vëzhgoni fëmijën tuaj për shenja bullizmi
Fëmijët mund të mos tregojnë që po bullizohen.

Shenjat përfshijnë: 
rroba të grisura;
hezitim për të shkuar në shkollë;
ulje të oreksit;
të qara;
depresion dhe ankth të përgjithshëm. 

Nëse zbuloni se fëmija juaj është duke u ngacmuar, mos i thoni  “lëre të shkojë”. Në vend të kësaj, bëni biseda të hapura ku mund të mësoni se çfarë po ndodh në të vërtetë në shkollë, në mënyrë që të merrni hapat e duhur për të korrigjuar situatën. 

Më e rëndësishmja, bëjini të ditur fëmijës suaj se do ta ndihmoni.

Mësoni fëmijën tuaj se si të trajtojë ngacmimin

Derisa të mund të bëhet diçka në nivel administrativ, punoni me fëmijën tuaj për të trajtuar bullizmin pa u shtypur apo mposhtur. 
Praktikoni skenarë në shtëpi ku fëmija juaj mëson se si të injorojë një ngacmues dhe/ose të zhvillojë strategji bindëse për
përballimin e bullizmit. Ndihmojeni fëmijën tuaj të identifikojë mësuesit dhe miqtë që mund t’i ndihmojnë nëse janë të shqetësuar se do të ngacmohen.

Vendosni kufij me teknologjinë

Edukoni fëmijët tuaj dhe veten për bullizmin kibernetik dhe mësojini fëmijët tuaj të mos përgjigjen ose të përcjellin mesazhe kërcënuese. Ndiqni fëmijën tuaj në Facebook ose rrjete të tjera dhe vendosni filtrat e duhur në kompjuterin e fëmijës suaj. 

Bëjeni kompjuterin e familjes kompjuterin e vetëm për fëmijë dhe vendoseni në një vend në shtëpi ku është i dukshëm dhe mund të monitorohet. 

Nëse vendosni t’i jepni fëmijës tuaj një celular, mendoni me kujdes përpara se t’i lejoni të ketë një opsion kamerash. Bëjini të ditur se do të monitoroni mesazhet e tyre me tekst. Si prind, mund të këmbëngulni që telefonat të mbahen në një zonë si kuzhina gjatë natës. 

Prindërit duhet të raportojnë bullizmin në shkollë. Prindërit gjithashtu duhet të raportojnë të gjitha mesazhet kërcënuese në polici dhe duhet të dokumentojnë çdo mesazh me tekst, email ose postim në faqet e internetit.


Ndaloni ngacmimet para se të fillojnë

Edukoni fëmijët tuaj për bullizmin. Është e mundur që fëmija juaj të ketë probleme me nivelin e empatisë ose shqetësime sociale dhe të mos e kuptojë se sjellja e tij/saj është lënduese për dikë tjetër. Kujtojini fëmijës tuaj se ngacmimi i të tjerëve mund të ketë pasoja ligjore.

Eleminoni sjelljen bullizuese në shtëpi

Fëmijët mësojnë sjelljen përmes prindërve të tyre. Ekspozimi ndaj sjelljes agresive ose një mjedisi tepër të rreptë në shtëpi i bën fëmijët më të prirur ndaj ngacmimeve në shkollë. Prindërit/kujdestarët duhet të modelojnë shembuj pozitivë për fëmijën.

Kërkoni për çështje të vetëvlerësimit

Fëmijët me vetëbesim të ulët shpesh ngacmojnë për t’u ndjerë më mirë me veten. Edhe fëmijët që duken të njohur dhe të pëlqyer mund të kenë tendenca drejt problemeve me vetëvlersimin. Sjellja bullizuese dhe problemet e vetëvlerësimit duhet të trajtohen nga psikologu, nëse do jetë e nevojshme.

4. Parandalimi bullizmit nga studentët

Raportoni bullizmin

Është e rëndësishme që studentët t’i raportojnë çdo ngacmim një prindi ose një të rrituri të cilit i besojnë. Shpesh fëmijët nuk raportojnë bullizëm kibernetik, sepse kanë frikë se prindërit e tyre do t’ua heqin telefonin ose kompjuterin. Është e rëndësishme që fëmijët të kujtojnë se ngacmimi është i gabuar dhe duhet të kërkojnë ndihmë.

Mos e ngacmoni mbrapsht

Mund të jetë e vështirë të mos e ngacmosh, por siç thotë shprehja, dy gabime nuk e bëjnë të drejtën. Mundohuni të mos shfaqni zemërim apo lot. Ose me qetësi thuajini ngacmuesit të ndalojë ngacmimet ose thjesht largohuni.

Shmangni të qenit vetëm

Kurdoherë që është e mundur, shmangni situatat ku nuk ka studentë ose mësues të tjerë. Mundohuni të shkoni në tualet me një mik ose të hani drekë në grup. Kur hipni në autobus, uluni afër përpara. Nëse e dini se një student që i pëlqen të ngacmojë të tjerët është në një zonë ku normalisht ecni për në drekë ose në klasë, përpiquni të përdorni rrugë alternative të korridorit.
Mos harroni, raportoni ngacmimin ndaj vetes ose nxënësve të tjerë te mësuesi, psikologu, drejtori dhe/ose prindit tuaj.

Konkluzion

Nxënësit që përjetojnë bullizëm mund të ndihen të mbingarkuar, të dëshpëruar ose të shqetësuar. 

Nëse fëmija ose nxënësi juaj ka probleme në shkollë ose me miqtë si pasojë e ngacmimit, një profesionist i shëndetit mendor, si një psikolog, mund ta ndihmojë fëmijën tuaj të zhvillojë elasticitetin dhe besimin. 

Kjo do t’i mundësojë fëmijës tuaj të jetë më i suksesshëm si në aspektin social ashtu edhe në atë akademik