
Radio Plus 102.2 FM
call + 383 44 776 000
Dëgjo Radio Plus Live
Një studim i ri ka zbuluar se më shumë se gjysmë miliard vjet më parë, në një periudhë kur Toka ishte e mbuluar me akull, akullnajat luajtën një rol kritik në nxitjen e përbërësve që mund të kenë formuar jetën komplekse. Këto akullnaja, ndërsa lëviznin mbi sipërfaqen e ngrirë të Tokës, shpërthyen minerale nga shkëmbinjtë dhe i depozituan ato në oqean, duke ndikuar në ndryshimet kimike që ndihmuan në zhvillimin e organizmave të ndryshëm.
Në periudhën e njohur si Epoka Neoproterozoike (rreth 1 miliard deri në 543 milionë vjet më parë), masat tokësore të Tokës u bashkuan në një superkontinent të quajtur Rodinia, i cili më pas u shpërbë. Oqeanet ishin të populluara nga forma më të thjeshta të jetës, si mikrobet dhe cianobakteret. Megjithatë, pas kësaj periudhe ngrirjeje, shfaqja e organizmave më të ndërlikuar, si krijesat detare me predha dhe thumba, shënoi një rritje të jetës komplekse. Kjo rritje është e lidhur me rritjen e niveleve të oksigjenit në atmosferën dhe oqeanet e Tokës, dhe tani, një studim i ri sugjeron se lëvizja e akullnajave mund të ketë luajtur një rol të drejtpërdrejtë në ndryshimin e kimisë së oqeanit, e cila ishte thelbësore për evolucionin e organizmave kompleksë.
Në studimin e publikuar në revistën Geology, shkencëtarët kanë analizuar mënyrën se si lëvizja e akullnajave gjatë periudhës së "Toks së Topit të Dëborës" ka ndikuar në formimin e kushteve për zhvillimin e jetës komplekse. Dr. Chris Kirkland, autori kryesor i studimit, ka theksuar se këto gjetje jo vetëm që na japin një pasqyrë të kaluara të planetit, por gjithashtu ofrojnë njohuri të vlefshme për ndryshimet klimatike të sotme.
Ndërsa akullnajat zakonisht dihen për gërryerjen dhe transportimin e sedimentëve tokësore në oqeane, ky studim është i pari që sugjeron se akullnajat neoproterozoike mund të kenë lëvizur mbi Tokën dhe të kanë shpërndarë minerale në oqean, duke ndryshuar kimikën e tij dhe mundësuar jetën komplekse. Studiuesit zbuluan se përbërja minerale e sedimenteve që datojnë nga periudha kur Toka ishte e mbuluar me akull është ndryshe nga ajo e periudhës kur Toka kishte klimë më të ngrohtë, duke mbështetur hipotezën e lëvizjes aktive të akullnajave.
Përmes analizave të zirkoneve, mineraleve që janë shumë të qëndrueshme dhe mund të mbajnë gjurmë të ndryshimeve gjeologjike, studiuesit gjetën ndryshime të dukshme në përbërjen minerale të sedimenteve të Snowball Tokës, që përforcojnë idenë e një procesi aktiv akullnajor që mund të ketë pasur ndikim të drejtpërdrejtë në evoluimin e jetës.
Kjo hulumtim i jep një dritare të re mbi të kaluarën e Tokës, duke na treguar se si ndryshimet gjeologjike të lashta ndihmuan në formimin e kushteve për shfaqjen e jetës komplekse dhe, gjithashtu, tregon se si proceset gjeologjike të ngadalta mund të ofrojnë mësime për ndryshimet klimatike të shpejta që po ndodhin sot.